Nét Rắn Rỏi Của Thời Gian

Nếu hỏi về một loại vật liệu ưu việt có độ cứng linh động, đa dạng về hình dáng lẫn màu sắc, không cần bảo trì mà vẫn hoàn toàn tự nhiên, chắc chắn chỉ có đá. Có thể nói, đá là loại vật liệu được sử dụng phổ biến bậc nhất trong cảnh quan sân vườn, dù với bất kỳ phong cách hay hình thức nào, đá vẫn luôn chiếm vị trí quan trọng không thể nào thiếu trong thiết kế

Mối lương duyên của đá và nước

Người ta nói có âm thì phải có dương, nước và đá tự nhiên cũng vậy. Đôi khi chúng hiển thị dưới hình dạng của những thủy bồn tinh tế, đài phun đặc sắc hay tường thác hoành tráng, đôi khi chúng chính là những hồ cảnh nghệ thuật, bể cá sống động, hay thậm chí là hồ bơi sang trọng.
Đá nhiều kích cỡ có thể đi kèm với mặt nước và cây xanh để mang đến một không gian sống động và đậm chất tự nhiên. Đá qua xử lý bề mặt cùng làn nước gợn nhẹ lại là đặc trưng của phong cách sân vườn hiện đại. Nước và đá tự nhiên cũng mang theo mối tương quan đặc sắc khi những bề mặt đá có nước chảy qua đều có màu sắc đẹp và sáng bóng hơn, song song đó, một vài loại đá tự nhiên giúp nước trở nên sạch và trong, thậm chí đóng vai trò như một màng lọc nước đơn giản. Có thể nói cặp đôi đá tự nhiên kết hợp với nước chắc chắn luôn là một cặp bài trùng tuyệt diệu trong cảnh quan dưới bất kỳ phương diện nào.

Hình dáng và màu sắc của đá sẽ giúp loại vật liệu này dễ dàng hòa nhập với bất kỳ loại cây xanh nào mà chúng ta muốn phối hợp

Gò đá trong sân vườn
Thiết kế một khu vườn với tiểu cảnh kết hợp đá là hình thức cực kỳ phổ biến trong hầu hết phong cách sân vườn. Đóng vai trò là yếu tố cảnh quan cứng, mỗi loại đá sẽ cung cấp một cái nhìn, tính năng và cảm giác khác nhau. Các loại đá nhẹ và phẳng giúp không gian có vẻ tươi sáng và hiện đại hơn, các loại đá đậm màu và gồ ghề, đặc biệt bám nhiều rêu lại thích hợp với khung cảnh thiên về tự nhiên và truyền thống Á Đông.
Trong bố cục tiểu cảnh nói chung, các tảng đá nhỏ hơn góp phần làm nổi bật các tính năng mềm của cảnh quan bao gồm cây xanh và bãi cỏ, trong khi những tảng đá to giúp “neo đậu” các yếu tố chính trong sân vườn đồng thời còn có thể đóng vai trò như một điểm nhấn đặc sắc của toàn khu vực. Không có bất kỳ một quy tắc nhất định nào cho việc lựa chọn kích thước, độ dốc bề mặt đá hay màu sắc, tuy nhiên các quy tắc chung về tỷ lệ vàng vẫn có thể áp dụng trong trường hợp này.

Patio cùng đá

Để giảm thiểu chi phí và thời gian bảo trì cho sân trong, bạn có thể sử dụng vật liệu lát là đá tự nhiên thay vì gạch, gỗ, bê tông hay các loại vật liệu nhân tạo khác. Đặc biệt với nơi có khí hậu nóng ẩm như nước ta, việc lựa chọn đá tự nhiên có ý nghĩa hơn hẳn khi bạn không phải lo đến việc triệt tiêu nấm mốc vào mùa mưa như gỗ, hay khiến nhiệt độ xung quanh nóng lên như bê tông và một số loại gạch. Các loại sân lát đá không chỉ mang đến cảm giác dễ chịu hơn về mặt thị giác mà chúng cũng có khả năng bảo toàn nhiệt độ rất tốt, mát hơn khi mặt trời lên cao và ấm áp hơn khi về đêm. Chưa kể hình dáng và màu sắc tự nhiên sẽ giúp chúng dễ dàng hòa nhập với bất kỳ loại cây xanh nào mà bạn muốn phối hợp.

Những bức tường đá đặc sắc

Được mặc định là yếu tố phân chia ranh giới, những bức tường đá xuất hiện trong sân vườn dưới rất nhiều hình thức khác nhau, có thể là dãy hàng rào vững chắc, bờ kè ngăn xói mòn, mảng tường trang trí hay đơn giản là thành bồn phân chia các luống hoa…
Về kích cỡ, đá tự nhiên sử dụng cho các bức tường thường là dạng đá có kích cỡ trung bình, đơn giản trong sắp xếp mà vẫn tạo được độ trì cố định cho bức tường. Cách lắp đặt đá cũng được chia làm ba dạng chính: xếp khan đối với đá chẻ bao gồm nhiều lát đá dạng phiến chồng lên nhau, xây hộc đá bao gồm nhiều đá dạng khối tự nhiên kết hợp cùng vữa, và xây đá đổ để tạo các mái vòm cung bằng đá đặc trưng. Về hình dáng thì các loại đá tròn hay nhẵn sẽ đòi hỏi nhiều vữa và nguyên liệu làm dính để tạo nên khối kết cấu vững chắc nhất vì vậy bạn cần cân nhắc việc lựa chọn sao cho hợp lý với sở thích và chi phí của mình.

Vật dụng ngoại thất và trang trí
Đá được ứng dụng một cách sáng tạo và đa dạng trong các thể loại trang trí, điển hình như việc xếp chồng đá phiến để tạo hình các biểu tượng hay các bồn phun nước, hoặc gọt đẽo và điêu khắc đá thành các tác phẩm mỹ nghệ trong sân vườn. Đặc biệt, thú chơi bàn ghế bằng đá quý cũng đang “gây sốt” với rất nhiều gia chủ Á Đông muốn đề cao tính nghệ thuật và độ “chịu chi” cho sân vườn. Mặc dù nghệ thuật thì thường tốn kém nhưng bạn vẫn có thể có một bộ bàn ghế bằng đá tự nhiên tuyệt đẹp mà không phải đau đầu về chi phí, chẳng hạn như việc sử dụng kết cấu lưới thép bọc sỏi lớn - một phương pháp có thể nói là vừa hiện đại lại vừa mang đến vẻ ngoài cực kỳ ấn tượng cho sân vườn.

Con đường đá đặc sắc
Đá chính là loại vật liệu phổ biến nhất để xây dựng những lối đi trong sân vườn. Tuy nhiên chúng có thể trở nên một màu và nhàm chán nếu bạn không biết cách kết hợp cùng các yếu tố tự nhiên xung quanh. Chẳng hạn bạn có thể sử dụng cỏ xen giữa các tấm đá phiến lát lối đi để làm nổi bật màu sắc và bề mặt mỹ thuật của đá. Hoặc một con đường to bằng sỏi hay cuội sẽ trở nên tinh tế hơn nếu bạn phối kết vài màu sắc cùng nhau. Nếu thích bạn cũng có thể xếp chúng thành hoa văn như nghệ thuật sắp đá Mosaic là một ví dụ. Đá tảng cũng tiện dụng cho việc thay đổi cốt cao độ của lối đi, chỉ cần vài phiến đá là bạn có ngay những bậc thang trông ấn tượng và đẹp mắt.

Mặc dù vậy, một vài cách lát lối đi bằng đá cuội có thể tạo ra các khoảng hở tự nhiên mà nếu không được vệ sinh thường xuyên, chúng sẽ là nơi “bẫy” rác, lá khô hay hàng loạt thứ linh tinh khác. Thậm chí từ đó các loại cỏ dại không mong muốn sẽ có dịp mọc đầy sau một cơn mưa qua những khe hở của đá. Để tránh tình trạng này, bạn hãy ưu tiên sử dụng lối đi đá ở các nơi có bóng râm để tránh các loại cỏ dại ưa sáng, hoặc sử dụng đá có kích cỡ lớn để tránh tạo ra quá nhiều kẽ hở. Việc sử dụng các viên đá lớn cũng giúp chúng tránh rơi vào các đường ống thoát nước mưa và giúp bạn dễ dàng hơn trong việc vệ sinh lối đi.
Thật không ngoa khi nói đá là một “món quà” hoàn hảo của tạo hóa. Chúng phù hợp với gần như mọi phong cách sân vườn từ cổ điển đến hiện đại. Nếu bạn vẫn đang tự hỏi nên sử dụng vật liệu gì cho sân vườn nhà mình thì đừng quên đá là một trong các ứng cử viên “nặng ký” có thể giúp bạn có một khu vườn tuyệt đẹp và thẩm mỹ.

 Đá có thể đi kèm với mặt nước và cây xanh để mang đến một không gian sống động và đậm chất tự nhiên

Theo TC Kiến Trúc & Đời Sống số 167